Portal geograficzny GeoZone - geografia fizyczna i geografia ekonomiczna, olimpiada geograficzna, matura, testy geograficzne, państwa świata, stolice, dane statystyczne, quizy - serwis geograficzny

	Login: Hasło:
	Mamy już 98127 użytkowników. [rejestracja]

HISTORIA TCZEWSKICH MOSTóW NA WIśLE

Historia tczewskich mostów na Wiśle

Tczew jest nadwiślańskim miastem położonym na Pomorzu Gdańskim, w odległości 30 km na południe od Trójmiasta. Tczew należy do najstarszych miast na Pomorzu Gdańskim i posiada bogatą historię liczącą 800 lat. W czasie, gdy przemysł zaczął się dopiero co rozwijać, w roku 1851 rozpoczęto tutaj budowę ważnego strategicznie mostu kolejowo-drogowego na Wiśle. Linia kolejowa przebiegająca przez Tczew miała łączyć Królewiec z Berlinem. Skończenie dnia 12 października 1857 roku budowy tego mostu miało decydujące znaczenie dla rozwoju Tczewa jako ważnego ośrodka i węzła kolejowego.

Wybudowany nad Wisłą sześcioprzęsłowy ażurowy most kolejowo-drogowy był pierwszym żelaznym mostem na Wiśle. Trzymał się na pięciu filarach wykonanych z cegły klinkierowej i tynku hydraulicznego, wyłożonych z zewnątrz kamieniem ciosanym oraz piaskowcem. Przy wjeździe na most znajdowały się dwudziestotrzymetrowe bramy, a na każdym z filarów stały po dwie neogotyckie wieżyczki. Projekty bram i wieżyczek sporządził Friedrich August Stuler, a konstruktorem mostu był Carl Lentze. Metalowa konstrukcja mostu miała wysokość 11,4 metra i szerokość 6,3 metra. Całkowita długość mostu wynosiła ok. 800 m, a jego ciężar wynosił ok. 7 tys. ton. Był w tym czasie najdłuższym mostem w Europie i jednym z najpiękniejszych na świecie.

Już po trzydziestu latach jeden most nie wystarczał, w wyniku czego w latach 1888-1890 powstał drugi - wyłączenie kolejowy - w odległości ok. 30-40 m od pierwszego. Konstruktorem nowego mostu tczewskiego był George Ch. Mehrtens. Most skonstruowano z łukowych kratownic parabolicznych. Portale wykonano z klinkieru i kolorowej cegły. Stary most przeznaczono do ruchu kołowego i pieszego.

Oba mosty, po oddaniu do użytku, były niegdyś krótsze niż w dniu dzisiejszym, bowiem wały nadwiślańskie znajdowały się bliżej koryta Wisły. W roku 1912 przesunięto wał dalej w stronę Lisewa i przedłużono mosty o ok. 230 metrów.

Most lisewski - przed wojną.

Dnia 1 września 1939 roku, między 6.00 a 6.45 obydwa mosty zostały wysadzone na rozkaz dowódcy 2 Batalionu Strzelców ppłka Stanisława Janika. Zburzenie mostów pokrzyżowało Niemcom plany i utrudniło im przegrupowanie wojsk grupy Armii Północ w kierunku wschodnim. Aż 40 dni potrzebowali Niemcy, aby przedostać się na drugą stronę, budując prowizoryczny most. Po zakończeniu kampanii wrześniowej, Niemcy zabrali się do odbudowy zniszczonych mostów. Nie minęło jednak wiele czasu i 8 marca 1945 mosty znowu zostały zniszczone - tym razem przez wycofujących się na zachód Niemców.

Po wyzwoleniu Tczewa zaczęto odbudowę mostów. 8 marca 1947 roku oddano do użytku most kolejowy, który jednak runął po dwóch tygodniach pod naporem potężnych zwałów kry.

Do roku 1960 oba mosty zostały odbudowane i zmodernizowane. Stare mosty poczuły na sobie niszczycielski wpływ wojny - zachowały się tylko cztery wieżyczki. Wkrótce możemy się pozbyć kolejnych, jeśli Tczew nie podejmie odpowiednich działań konserwacyjnych. Wieżyczki są zniszczone do tego stopnia, że nie ma możliwości wejścia do góry - ceglane schody są urwane. Jedynie północno-zachodnia wieża umożliwia wejście - ale tylko do połowy. Wejście na sam jej szczyt jest całkowicie niemożliwe. Warto dodać, że most ten został uznany przez Amerykańskie Stowarzyszenie Inżynierów Budownictwa (ASCE) za Międzynarodowy Zabytek Inżynierii Budowlanej.

Na tablicy napisano: "Ten historyczny most jest pierwszym przykładem ażurowego mostu rurowego o wielkiej rozpiętości na kontynencie europejskim. Jest połączeniem oryginalnej koncepcji amerykańskich drewnianych mostów kratowniczych z koncepcją rurową mostu Britannia w Walii. Rozwinął nowy typ kratownicy gęstożebrowej wykonanej z żelaza. Ten inżynierski wzorzec był następnie rozpowszechniony na całym kontynencie europejskim."

Bibliografia

Praca napisana w oparciu o:

- Tablicę informacyjną powieszoną przy wjeździe na most
- "Druga wojna światowa wybuchła w Tczewie. Szkice historyczne", Kazimierz Ickiewicz

Autor: Nowaker.

(

Tematy pokrewne:

Most lisewski w Tczewie (galeria)

Historia tczewskich mostów na Wiśle (artykuł)

Most lisewski w Tczewie (galeria)

Średnia ocena wystawiana temu artykułowi to 3.5.
Głosów oddanych: 118.

Jaką ocenę wystawiłbyś Ty?

Liczba komentarzy do artykułu: 2. [czytaj | nowy]

Historia tczewskich mostów na Wiśle - artykuły geograficzne.
GeoZone.pl © 2004-2025 Damian Nowak i Rafał Czerwonka. [polityka prywatności] [kontakt]