|
|
Jean-François de La P�rouse (1741-1788)
(ur. 22 VIII 1741- zm. 1788)
Francuski oficer marynarki, odkrywca i naukowiec.
Przeszedł do historii jako dowódca francuskiej wyprawy odkrywczo-geograficznej wysłanej na Pacyfik pod koniec XVIII wieku na statkach La Boussole i L'Astrolabe. Wyprawa La PĂ?rouse'a zasługuje na wyróżnienie z powodu wyjątkowo dobrego przygotowania. Aktywny, rzeczywisty mecenat nad tą wyprawą objął sam król Ludwik XVI. Zalecenia króla oraz m.in. Akademii Morskiej w Breście (która dorównywała wtedy Akademii Królewskiej w Anglii) złożyły się łącznie na bardzo obszerną dokumentację, w której można było już znaleźć wyraźnego ducha myśli epoki oświecenia. Na wyprawę przygotowano duże i nowoczesne statki, wyposażono je w najnowocześniejszy sprzęt badawczy i nawigacyjny, a na pokładach znalazło się wielu uczonych oraz grafików i malarzy. Misja nie miała zadania dokonania podbojów, oprócz badań nastawiona była na nawiązanie kontaktów z tubylcami, także handlowych – stąd w ładowniach znalazło się wiele europejskich roślin, których uprawy zamierzano ich nauczyć.
Wyprawa wyruszyła w sierpniu 1785 i była tak dobrze przygotowana, że przebiegała niemal w komfortowych warunkach. Na Pacyfik wpłynięto od strony Przylądka Horn. Zasadniczym celem wyprawy było rozpoznanie północnej części Pacyfiku na potrzeby handlu Francji z Chinami, toteż bardzo dokładnie zbadano hydrografię i opisano linię brzegową zachodniego wybrzeża Ameryki Północnej oraz nie spenetrowanych do tej pory przez Europejczyków obszarów Morza Japońskiego. Wyprawa była nawet goszczona przez gubernatora Petropawłowska Kamczackiego. W ciągu trzech lat wyprawa przemierzyła bez mała cały obszar Oceanu Spokojnego, badając geografię i przyrodę archipelagów w północnej, środkowej i południowej jego części, jak również wybrzeża Chile, Filipin, Formozy i Makau.
W 1788 u wrót Zatoki Botanicznej na wschodnim wybrzeżu Australii doszło do spotkania wyprawy z pierwszym transportem osadników z Anglii. Owo spotkanie z Anglikami jest ostatnią sprawdzoną informacją o wyprawie La PĂ?rouse'a. Badania archeologiczne szczątków wraków na dnie jednego z atoli na wyspach Samoa i legendy przekazywane w pieśniach tubylców dają dzisiaj dość pewny obraz tego, że wyprawa rozbiła się na rafach atolu Wanikoro, a cała załoga została zjedzona przez tubylców. Ostateczną identyfikacją było wydobycie ze szczątów wraku, w maju 2005, między wieloma innymi przedmiotami, sekstantu firmy "Mercier" o którym istnieją zapisy w zachowanych we Francji dokumentach wyprawy.
|
|
|
o stronie
