Państwa świata to szczegółowe informacje: warunki naturalne, gospodarka, ustrój polityczny. Polityczny podział świata oraz państwa i stolice przedstawione zostały na mapach.

	Login: Hasło:
	Mamy już 98127 użytkowników. [rejestracja]

Państwa świata: Kambodża

Informacje ogólne

nazwa	Królestwo Kambodży
położenie	państwo w pd.-wsch. Azji, na Płw. Indochińskim, nad Zat. Tajlandzką.
stolica	Phnom Penh
powierzchnia	181 tys. km²
liczba ludności	10,5 mln mieszk. (1997)
język urzędowy	khmerski
jednostka monetarna	riel
święto narodowe	7 stycznia Dzień Zwycięstwa (1979)
podział administracyjny	20 prowincji
granice	z Tajlandią, Laosem i Wietnamem

Kalendarium

1863	Staje się protektoratem francuskim
1941-1945	Okupacja japońska
1953	Uzyskanie niepodległości
1970	Obalenie księcia Norodoma Sihanouka podczas zamachu stanu przeprowadzonego przez Lon Nola; wybuch wojny domowej
1975	Do władzy dochodzą Czerwoni Khmerowie pod przywództwem Pol Pota
1976-1978	Ponad 2,5 miliona ludzi gidnie z głodu i prześladowań
1978	Przeciwnicy Pol Pota tworzą Komunistyczny Zjednoczony Front Ocalenia Narodowego, który przy pomocy wojsk wietnamskich obala rząd Czerwonych Khmerów
1991	Traktat pokojowy ustanawia rządy Tymczasowej Administracji ONZ
1992	Czerwoni Khmerowie odmawiają złożenia broni
1993	Koalicja partii umiarkowanych wygrywa wolne wybory; Zgromadzenie Konstytucyjne wypowiada się za przywróceniem monarchii, co następuje we wrześniu

Warunki naturalne

Kraj nizinny. W części środkowej rozległa, aluwialna Nizina Mekongu (zapadlisko tektoniczne wypełnione osadami czwartorzędowymi) z izolowanymi wzniesieniami (wys. do ok. 600 m). W południowo-zachodniej części zrębowe G. Kardamonowe (Aural, 1813 m). Na północy, wzdłuż granicy z Tajlandią, wąski grzbiet Dangrek, na wschodzie, na granicy z Wietnamem, odgałęzienia G. Annamskich (Płaskowyż Centralny o wys. do 1103 m). Wybrzeże Zatoki Tajlandzkiej nizinne, od północy ograniczone stromą krawędzią G. Kardamonowych; wzdłuż wybrzeża małe przybrzeżne wyspy, największa w Zatoce Kompong Som. Klimat zwrotnikowy monsunowy, na północy bardziej suchy, na południu wilgotny; średnia temp. miesięczna od 21°C w grudniu do 30°C w maju (najcieplejszy miesiąc); średnia roczna suma opadów 1000- 2000 mm, na południowo-zachodnich zboczach G. Kardamonowych do 5000 mm. Pora deszczowa, związana z monsunem południowo- zachodnim, od maja do października. Występuje gęsta sieć rzeczna; główna rzeka Mekong płynie z północy na południe przez wschodnią część kraju w szerokiej i zabagnionej dolinie. W porze deszczowej wody Mekongu zasilają jez. Tonle Sap (pow. 2,5- 10 tys. km2)- największe na Płw. Indochińskim. Lasy pokrywają 74% powierzchni Kambodży (1990); na północy lasy monsunowe z damarzykiem (Schorea robusta), tracące liście w porze suchej; na poludniu- wilgotne lasy równikowe, na wybrzeżu- namorzynowe, w kotlinie jeziora Tonle Sap okresowo zalewane lasy bagienne; suchsze obszary w centrum kraju zajmują sawanny. Gleby tropikalne: lateryty i czerwonoziemy; w dolinach rzecznych występują mady.

Gospodarka

Kraj słabo rozwinięty, jeden z najbiedniejszych w świecie; PKB/mieszk. wynosi 106 $ USA (1989) i jest najniższy w Azji. Podstawę centralnie planowanej gospodarki, zniszczonej w wyniku długotrwałej wojny, stanowi rolnictwo i międzynarodowa pomoc finansowa; od 1986 rozpoczął się proces prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, zakładów rzemieślniczych oraz tworzenie indywidualnych gospodarstw chłopskich (parcelacja gruntów państw.); 1991 udział sektora państwowego w produkcie krajowym brutto spadł do ok. 10%.

Ludność

94% ludności Kambodży stanowią Khmerowie, pozostali to Chińczycy (ok. 3%), Czamowie, Tajowie i Wietnamczycy. Buddyzm wyznaje 88% mieszkańców, islam ok. 2%, chrześcijaństwo (gł. katolicy) ponad 1%. 1975-85 spadek liczby ludności spowodowany ludobójstwem za rządów Czerwonych Khmerów i wojną domową. Po 1986 szybkie tempo wzrostu spowodowane dużym przyrostem naturalnym (ok. 25 promili rocznie) i powrotem uchodźców z Tajlandii (na pocz. lat 80. w Tajlandii przebywało 330-370 tys. uchodźców z Kambodży). Średnia gęstość zaludnienia 47 mieszk./km2 (1991). Blisko 80% ludności skupia się w dolinie Mekongu i nad jez. Tonle Sap; bardzo niski stopień urbanizacji (związany m.in. z wyludnieniem miast za rządów Czerwonych Khmerów). Ok. 12% ludności mieszka w miastach (1990), główne miasta to: Phnom Penh, Battambang, Kompong Czam, Pursat, Kompong Som. 70% ludności zawodowo czynnej pracuje w rolnictwie. Wysoki stopień analfabetyzmu- ok. 65% ludności w wieku powyżej 15 lat nie umie czytać i pisać.

Ustrój polityczny

Monarchia konstytucyjna. Konstytucja z 1993; władza ustawodawcza należy do Zgromadzenia Nar., wybieranego w wyborach powszechnych, wykonawcza - do rządu powoływanego przez Zgromadzenie Nar. i zatwierdzanego przez króla.

Warto zobaczyć

obiekty z listy światowego dziedzictwa kulturalnego i przyrodniczego UNESCO:
- Angkor, dawna stolica Khmerów; ruiny licznych budowli, m.in. świątyni Angkor Wat (XII w.) (dziedzictwo kulturalne).
rezerwaty biosfery UNESCO:
- Parc national de la Tonle Sap, park narodowy (suche lasy tropikalne), utworzony 1997, pow. 1.481.257 ha, położony na wys. 7-20 m n.p.m.