|
|
Państwa świata: Laos
Informacje ogólne
nazwa | Laotańska Republika Ludowo-Demokratyczna |
położenie | w środkowowsch. części Płw. Indochińskiego. |
stolica | Wientian |
powierzchnia | 236,8 tys. km² |
liczba ludności | 5,2 mln |
język urzędowy | laotański |
jedn. monetarna | kip |
święto narodowe | 2 grudnia (rocznica proklamowania republiki 1975) |
podział administracyjny | 16 prowincji i 1 miasto wydzielone (Wientian) |
granice | z Chinami, Wietnamem, Kambodżą, Tajlandią i Birmą |
Kalendarium
1893 | Staje się protektoratem francuskim |
1954 | Uzyskanie niepodległości |
1960 | Władzę przejmuje kapitan Kong Le, wybuch wojny domowej między siłami królewskimi a komunistycznym ruchem oporu Pathet Lao |
1962 | Zostaje utworzony rząd koalicyjny |
1963 | Wznowienie walk |
1971 | Wojska Wietnamu Południowego wkraczają do Laosu by przeszkodzić zaopatrywaniu komunistów |
1975 | Laotańska Partia Ludowo- Rewolucyjna przejmuje władzę, żołnierze wietnamscy mają zapewnić porządek, proklamowanie republiki i przyjęcie obecnej nazwy |
1989 | Pierwsze wybory parlamentarne od czasu przejęcia władzy przez komunistów |
1991 | Ogłoszenie konstytucji |
1994 | Most na Mekongu pierwszą bezpośrednią drogą łączącą Laos z Tajlandią |
Warunki naturalne
90% pow. kraju stanowią góry i wyżyny. Na N pasma górskie (wys. do 2820 m - Phu Bia) o charakterze południkowym, zbudowane gł. z mezozoicznych wapieni i łupków. Rozcięte głębokimi dolinami rzecznymi. Rozwinięta rzeźba krasowa, zwł. na wyż. Sieng Khuang. Na wschodzie, wzdłuż granicy z Wietnamem, krystaliczne masywy G. Annamskich (wys. do 2711 m), otoczone rozległymi płaskowyżami (bazaltowa wyż. Bolowen) i szerokim przedgórzem. Na SW, nad Mekongiem, wąskie niziny. Klimat zwrotnikowy monsunowy, zmieniający się wraz z wysokością; średnia temperatura w grudniu lutym od 16° C na pn. do 21° C na pd., w najcieplejszych miesiącach marcu kwietniu odpowiednio od 28° C do ponad 30° C; w górach chłodniej od 15° C w styczniu do 23° C w maju. Średnia roczna suma opadów od 1000 mm w dolinach i kotlinach do 3000 mm w górach; pora deszczowa od maja do października. Gęsta sieć rzek górskich, dopływów Mekongu (najdłuższe: Tha, Ou); główna rzeka Mekong płynie przez NW część kraju (częściowo na granicy z Birmą), w głębokiej, górskiej dolinie; w SW części (na granicy z Tajlandią) dolina Mekongu jest szeroka, wysłana aluwiami. W lecie poziom wód Mekongu podnosi się o ok. 8-10 m. 54% (1990) powierzchni Laosu pokrywają lasy, w większości monsunowe z drzewem tekowym, sandałowym, hebanowym, palisandrowym oraz dziko rosnącym drzewem chlebowym i bananem; w wyższych piętrach gór lasy dębowe z drzewem laurowym; na wyżynach płaty roślinności sawannowej. Gleby strefy tropik.: czerwonoziemy, żółtoziemy, różne odmiany laterytów; w górach występują ciemnopróchniczne gleby brunatne, na nizinach nadrzecznych - żyzne mady.
Gospodarka
Jeden z najbiedniejszych i najsłabiej gospodarczo rozwiniętych krajów świata; podstawą centralnie planowanej gospodarki jest niskotowarowe rolnictwo i międzynar. pomoc finansowa; rolnictwo wytwarza 68% PKB, usługi - 18%, przemysł z budownictwem - 14%; PKB na 1 mieszk. 206 dol. $ (1990).
Ludność
67% ludności stanowią Laotańczycy, wraz z Tajami zamieszkują niziny nad Mekongiem i jego dopływami. W górach mieszkają Khmerowie, Monowie (na S), plemiona Meosów, Man, Yao (na N); w miastach - niewielkie mniejszości: chiń. i wietnamska; buddyzm wyznaje 58% społeczeństwa, animizm - 34%; mimo dużego przyrostu naturalnego (24,5 promili w 1989), powolny wzrost liczby ludności (1980 - 3,2 mln, 1991 - 4,3 mln), spowodowany znaczną emigracją do Tajlandii. Społeczeństwo młode - 44% ludności ma poniżej 15 lat; przeciętna długość życia: mężczyźni - 48 lat, kobiety - 51 lat. Analfabetyzm - ok. 16% ludności powyżej 15 lat nie umie pisać i czytać. Średnia gęstość zaludnienia - 18 mieszk. na km²; najwięcej ludności skupia się na Niz. Mekongu. Laos jest jednym z najsłabiej zurbanizowanych krajów świata - w miastach mieszka 16% ludności (1988). Główne miasta: Wientian, Sawannakhet, Pakse, Luang Prabang. Około 71% (1992) ludności zawodowo czynnej pracuje w rolnictwie, 17% - w usługach, pozostała część - w przemyśle i budownictwie.
Ustrój polityczny
Republika
Warto zobaczyć
|
|
|