Państwa świata to szczegółowe informacje: warunki naturalne, gospodarka, ustrój polityczny. Polityczny podział świata oraz państwa i stolice przedstawione zostały na mapach.

	Login: Hasło:
	Mamy już 98127 użytkowników. [rejestracja]

Państwa świata: Mołdawia

Informacje ogólne

nazwa	Republika Mołdawii
położenie	państwo w pd.-wsch. Europie.
stolica	Kiszyniów
powierzchnia	33,7 tys. km²
liczba ludności	4,3 mln mieszk. (1997)
język urzędowy	mołdawski
jednostka monetarna	lej mołdawski
święto narodowe	27 sierpnia (rocznica proklamowania niepodległości 1991)
granice	z Rumunią i Ukrainą

Kalendarium

1920	Besarabia i północna Bukowina stają się częścią Rumunii
1924	Utworzenie Mołdawskiej Autonomicznej SRR w ramach Ukraińskiej SRR
1940	Proklamowanie Mołdawskiej SRR w ramach ZSRR
1990	Przyjęcie nazwy Mołdawia
1991	Ogłoszenie niepodległości; przystąpienie do Wspólnoty Niepodległych Państw
1992	Wybuch zamieszek na tle etnicznym między Mołdawianami a separatystami z Naddniestrza; ustanowienie sił pokojowych
1994	Mołdawianie opowiadają się w referendum za zachowaniem tożsamości państwowej. Mołdawia członkiem Wspólnoty Niepodległych Państw.

Warunki naturalne

Mołdawia zajmuje międzyrzecze Dniestru i Prutu (Besarabia) oraz wąski pas na lewym brzegu Dniestru (Naddniestrze). Powierzchnia równinna, pocięta głębokimi dolinami rzecznymi i wąwozami; występuje kras. Średnia wys. 147 m; ponad 75% pow. na wys. poniżej 200 m. Najwyższe wzniesienia: Kodry (wys. do 429,5 m) i Tołtry (część Wyż. Podolskiej). Klimat umiarkowany kontynent., na pd. suchy ze stosunkowo łagodną zimą i długim gorącym latem; średnia temp. w styczniu od 5°C na północy do 3°C na poludniu, w lipcu odpowiednio 19°C i 22°C (w Kiszyniowie absolutne minimum -30°C, maksimum 39°C); roczna suma opadów 400 mm na południu do 560 mm na północy; opady gł. wiosenno-letnie o charakterze ulew; pokrywa śnieżna ustala się jedynie podczas najchłodniejszych zim; przeważają wiatry pn.-zach.; zimą częste odwilże. Rzeki: Dniestr (dł. w granicach Mołdawii 657 km) z dopływami Stary Reut, Byk i Botna oraz Prut (graniczna na dł. 695 km) należą do dorzecza M. Czarnego. W części wyżynnej zachowały się dąbrowy (lesistość kraju ok. 9%), nad rzekami- lasy łęgowe; stepy (od kwietnych po ostnicowe) zostały niemal w całości zaorane (gleby czarnoziemne). Rezerwat Kodry (ponad 5 tys. ha) utworzony 1971 dla ochrony kompleksu lasów liściastych (dąb, jesion, grab, buk, lipa); pod ochroną aklimatyzowane maral i jeleń.

Gospodarka

Kraj słabo rozwinięty, silnie uzależniony od importu paliw i surowców. W 1992 rolnictwo i leśnictwo dostarczyło 42% produktu materialnego netto, przemysł i budownictwo- 38%, PNB na 1 mieszk. wyniósł 1260 $ USA; szacuje się, że 90% społeczeństwa żyje poniżej minimum egzystencji. Reformę gospodarki hamują konflikty na tle politycznym i narodowościowym (VIII 1994 Naddniestrze i tzw. Republika Gagauska otrzymały status terytoriów autonomicznych); 1993 rozpoczęty program powszechnej prywatyzacji; XI 1993 wprowadzona własna waluta (lej mołdawski); XII 1993 Mołdawia otrzymała 103 mln $ USA kredytu od Międzynar. Funduszu Walutowego (którego członkiem jest od 1992). Większa część ziemi należy do kołchozów i sowchozów (własność prywatna obejmuje ok. 9% areału upraw); susze i in. klęski żywiołowe (huragany, powodzie) powodują duże straty w produkcji rolnej. Pogłębia się kryzys energ.; 1994 dostawy gazu ziemnego zmniejszone o ponad 1/3 (Mołdawia jest dłużna Rosji 84 mln $ USA); odkryte na pocz. lat 90. złoża ropy naft. i gazu ziemnego są eksploatowane. W 1994 poziom inflacji zahamowany do 7,6% miesięcznie (1992-1500%).

Ludność

Mołdawianie stanowią 65% ogółu ludności (wg spisu z 1989), Ukraińcy- 14%, Rosjanie- 13%, ponadto: Gagauzi (naród pochodzenia tureckiego zamieszkujący południową część kraju), Żydzi, Bułgarzy; większość wierzących to chrześcijanie (Rumuni i Rosjanie- Kościół prawosławny). Przyrost naturalny 5,8 promili (1992), wskaźnik urodzeń 16; 28% ludności w wieku do 14 lat, 64% od 15 do 65 lat; średnia gęstość zaludnienia 130 osób/km2 (największa w środk. części kraju); ludność miejska 47% (1993); główne miasta poza stolicą: Tyraspol, Bielce, Bendery, Komrat.

Ustrój polityczny

Republika Mołdawii jest niepodległa od 27 VIII 1991. Głową państwa jest prezydent wybierany w głosowaniu powszechnym na kadencję 5-letnią; najwyższym organem władzy państw. jest 1-izbowy parlament.

Warto zobaczyć

obiekty z listy światowego dziedzictwa kulturalnego i przyrodniczego UNESCO:
- brak
rezerwaty biosfery UNESCO:
- brak