|
|
Państwa świata: Somalia
Informacje ogólne
| nazwa | Somalijska Republika Demokratyczna |
| położenie | państwo w pn.-wsch. Afryce, na Płw. Somalijskim, nad Zat. Adeńską i O. Indyjskim. |
| stolica | Mogadiszu |
| powierzchnia | 637 657 km² |
| liczba ludności | 9,237 mln (1998) |
| język urzędowy | somalijski |
| jednostka monetarna | szyling somalijski |
| święto narodowe | 1 lipca (rocznica utworzenia republiki 1960) |
| podział administracyjny | 18 regionów |
| granice | z Kenią, Etiopią i Dżibuti |
Kalendarium
| 1884-1887 | Północna część Somalii zostaje protektoratem brytyjskim |
| 1889 | Pozostała część pozostaje protektoratem włoskim |
| 1960 | Wielka Brytania i Włochy przyznają Somalii niepodległość; zjednoczenie kraju |
| 1969 | Bezkrwawy zamach stanu przeprowadzony przez generała Mohameda Siada Barre; zawieszenie konstytucji; rozpoczęcie programu masowej nacjonalizacji |
| 1977-1978 | Wojna z Etiopią o Ogaden; porażka wojsk somalijskich |
| 1979 | Zmiana orientacji na prozachodnią przy zachowaniu systemu monopartyjnego |
| 1981 | Utworzenie Somalijskiego Ruchu Narodowego |
| 1988 | Podpisanie pokoju z Etiopią |
| 1989 | Niezadowolenie z rządów prowadzi do rozwoju partyzantki na północy kraju |
| 1991 | Kongres Zjednoczonej Somalii obala rząd wojskowy i zdobywa kontrolę nad Mogadiszu i okolicznymi obszarami; Kongres dzieli się na frakcje, wybuchają zaciekłe walki; prezydent Barre ucieka |
| 1992 | Rywalizujące odłamy Kongresu podpisują zawieszenie broni; wybuchają walki pomiędzy innymi zbuntowanymi grupami; ONZ wysyła siły pokojowe w celu ochrony operacji pomocy humanitarnej |
| 1993 | Przywódcy zgadzają się na system rządów oparty na 18 regionach autonomicznych; wojska ONZ niszczą siedzibę przywódcy Kongresu, generała Mohammada Faraha Aidida, po zabiciu pakistańskich żołnierzy sił pokojowych ONZ |
| 1995 | Wycofanie pokojowych sił zbrojnych ONZ |
Warunki naturalne
 Większą część kraju zajmuje Wyżyna Somalijska, wzniesiona średnio 500-1500 m. W kierunku południowym i wschodnim wyżyna obniża się łagodnie do niz. Benadir nad O. Indyjskim. Na północ opada stromymi krawędziami ku wąskiej nizinie nad Zat. Adeńską;. W obrębie tych krawędzi występują liczne zrębowe masywy górskie (najwyższy Surud Ad, 2408 m). Północne wybrzeże urwiste i kamieniste, a południowe i wschodnie płaskie, piaszczyste z wałami wydmowymi. Klimat podrównikowy suchy, monsunowy, natomiast na wybrzeżu O. Indyjskiego, na północ od Mogadiszu, ma charakter bardziej wilgotny. Średnia temperatura w styczniu na północnym wybrzeżu wynosi 24°C, w lipcu 37°C (maks. do 47°C); na wyżynie (na wys. 1300 m) odpowiednio 18 i 24°C; w południowej części Somalii średnie temperatury miesięczne wynoszą 26- 29°C. Średnia roczna suma opadów maleje od 400 mm na południu kraju i wyżynie (w wyższych piętrach ponad 500 mm) do 10-50 mm na północy i wschodzie; na większości obszaru Somalii występują 2 maksima opadowe- wiosną i jesienią. Opady często są nieregularne, długotrwałe, kiedy indziej katastrofalne susze. Sieć rzeczna słabo rozwinięta. Przeważają rzeki okresowe. Główne rzeki stałe to: Dżuba, Uebi Szebeli. Szatę roślinną tworzą głównie kserofity. Na północy i wschodzie dominują suchoroślowe formacje kolczastych krzewów (półpustynie), na zachodzie i w części środkowej występuje sucha sawanna. Na południu kraju występują suche lasy, w rejonie Kisimaju bujniejsza roślinność sawannowa.
Gospodarka
Jedno z najsłabiej rozwiniętych gospodarczo państw Afryki. PKB/mieszkańca wynosiło 173$ USA w 1989 - jedno z najniższych na świecie. Wojna z Etiopią o Ogaden (1977), wieloletnia wojna domowa i długotrwała susza załamały gospodarkę Somalii, doprowadziły kraj pod koniec lat 80. do klęski głodu. Międzynarodowe operacje humanitarne, zwłaszcza masowe dostawy żywności, leków i innych artykułów dla mieszkańców Somalii nie złagodziły głodu, głównie ze względu na przechwytywanie transportów przez lokalne bandy.
Ludność
Około 98% ludności Somalii stanowią Somalijczycy (grupa kuszycka), ponadto Arabowie (1%), ludy Bantu (0,4%). Religia panująca to islam- 99,8% mieszkańców. Przyrost naturalny wynosił 31,7 promili w latach 1990-95. Przeciętna długość życia należy do najniższych w świecie- mężczyźni 43 lata, kobiety 47 lat. Średnia gęstość zaludnienia wynosi 12 mieszk./km2. Większość obszaru Somalii jest zamieszkiwana przez rozproszoną ludność koczowniczą, żyjącą w strukturach plemniennych. Ludność osiadła, skupiona głównie w dolinach Dżuby i Uebi Szebeli (ponad 50 osób/km2) trudni się głównie rolnictwem. W miastach mieszkało 36% ludności w 1990. Główne miasta to: Mogadiszu, Hargejsa, Kisimaju, Merka. W końcu lat 80. w Somalii przebywali liczni uchodźcy (ok. 700 tys.) z sąsiedniej Etiopii, z powodu długotrwałej suszy i trwającej tam wojny domowej.
Ustrój polityczny
Republika. Tymczasowa konstytucja z 1990; głową państwa jest prezydent z wyborów powszechnych, o kadencji 7-letniej; władza ustawodawcza należy do 1-izbowego parlamentu Zgromadzenia Lud., o kadencji 5-letniej, w skład którego wchodzi 177 deputowanych (171 z wyborów powszechnych i 6 mianowanych przez prezydenta); władzę wykonawczą sprawuje rząd z premierem na czele, powoływanym przez prezydenta.
Warto zobaczyć
|
|
|
Afryka
